Oğuzda tarixi abidələr

Oğuzda yerləşən tarixi abidələr

Oğuzda tarixi abidələr

Rayonda 39 arxeologiya və memarlıq abidəsi mövcuddur. Bu abidələrdən Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2 avqust 2001-ci il tarixli 132 nömrəli Qərarı silinmiş, Oğuz rayonu ərazisində dövlət mühafizəsinə götürülmüş tarix və mədəniyyət abidələrindən 32-si siyahıya alınmışdır. 17-ci ölkə abidələrindən (15-ci arxeoloji, memarlıq abidələri) 15-i yerli əhəmiyyətli (13-ü memarlıq, 2-si arxeoloji abidə) abidələrdir. Rayondakı memarlıq abidələrindən alban məbədlərinin, Muxas qülləsinin (XIV əsr), Surxayxan qalasının qalıqları (XVIII əsr) bu günə kimi qalmışdır. Xaçmaz kəndi yaxınlığındakı Sarısu çayının üstündəki Daşüz körpüsü (XIX əsr), Sincan kəndindəki məscid (XVIII əsr), Kərimli kəndindəki məqbərə (XV əsr), Oğuz şəhəri yaxınlığında qədim sınaqoqlu (1849-cu il),hazırda yerli tarix-diyarşünaslıq muzeyinin yerləşdiyi alban məbədi rayonunun qədim tarixi abidələrindəndir. Oğuz rayonu ərazisində ilk arxeolji qazıntı işləri 1915-ci ildə aparılmışdır. 1945-ci ildə arxeoloji ekspedisiya qrupu geniş arxeoloji qazıntı işlərini davam etdirərək Kərimli kəndinin cənubunda Karqaya, Uzuntala, Qız qalası, Ocaq qoruğu adlanan ərazilərdən qədim dövrə aid çoxlu maddi-mədəniyyət nümunələri aşkar edilmişdir. Qarabaldır, Paşadar, Dəymədərə, Tərkeş kəndləri ərazisində tədqiqatlar zamanı məlum olub ki, Türyança ilə Əlician çayları bəzi köhnə dövrlərə aid çoxlu arxeoloji abidələr mövcuddur.XX əsrin 50-ci illərində respublikamızda arxeologiya elminin əsaslarını qoyanlardan biri Saleh Qazıyevin yaradılması ilə aparılmış tədqiqatlar zamanı Qarabaldır, Xalxal, Sincan,Dəymədərlərdə kənd qədim dövrə aid çoxlu kurqanlar, daş qutu, adi torpaq qəbirlə aşkar edilmişdi.

Alban məbədləri

Oğuzda 7 alban məbədi mövcuddur. Bunlardan 3-ü rayon mərkəzində, 2-si Qarabulaq və 2-si Calut kəndindədir. Mərkəzdəki ibadətgah 181 -ci ildə tam bərpadan sonra burada Oğuz rayon Tarix-diyarşünaslıq muzeyi quruldu. Digər rayon mərkəzinin həyətində, üçüncüsü Xalxal yolunun üstündəki təpədə yerləşir. Oğuz rayonundakı Alban ibadətgahları tam tədqiq edildi.

Arxeoloji abidələr

Kərimli kəndində m.ə. Mən minilliyin əvvəllərinə kömək kurqanlar. Oğuz şəhəri yaxınlığında Tunc və İlk Dəmir Dövrlərinə aid qədim qəbirstanlıq ( nekropol). Qarabaldır kəndi yaxınlığında m.ə. IV-I əsrlərə aid qəbirstanlıq.